Maorysi to potomkowie Polinezyjczyków, rdzenni mieszkańcy Nowej Zelandii. W ich kulturze, tatuaż zawsze był formą sztuki, uznawaną wręcz za świętość i jest wysoce ceniony aż po dziś dzień. Maorysi uważają głowę za najświętszą z części ciała, nie dziwi zatem, że najpopularniejszą formą tatuażu maoryskiego są dzieła, wykonywane na twarzy. Zazwyczaj składające się one z zakrzywionych kształtów i spiralnych motywów. Tatuaże maoryskie często pokrywają całą twarz, symbolizując tym samym wysoki status społeczny, władzę i prestiż.
Dla Maorysów, wykonanie tatuażu jest rytuałem przejścia i w związku z tym ma formę obrządku. Wykonanie tatuażu zazwyczaj rozpoczyna się wraz z wkroczeniem w dorosłość. Następnie jest on stale wzbogacany w celu uświetnienia ważnych, życiowych wydarzeń.
W kulturze Maorysów (szczególnie wśród mężczyzn) tatuaże darzone są tak wielkim szacunkiem, że uważa się je niemal za świętość.
Tradycyjna technika wykonywania tatuażu maoryskiego nie wykorzystuje igieł. Zamiast nich używane są noże i dłutka wykonywane z zębów rekina i ostrych kości. Dłutka, nazywane również UHI, zazwyczaj wykonywane są z kości albatrosów, chociaż można też spotkać dłutka metalowe. Noże i dłutka mogą mieć różne kształty: płaskie, gładkie lub ząbkowane. Wybór narzędzia zależy od rodzaju tatuażu, jaki będzie nim wykonywany.
Tusze, wykorzystywane w tatuażach maoryskich, również nie należą do tych, z którymi mamy styczność na co dzień. Do tworzenia barwników, Maorysi wykorzystują naturalne składniki. Mogą to być: popiół drzewny, do otrzymania czerni, lub grzyby albo przypalany kauczuk, zmieszany z tłuszczem zwierzęcym, dla uzyskania jaśniejszych barw. Czarny barwnik otrzymywany z drewna jest wykorzystywany do wykonywania tatuaży na twarzy. Z innych kolorów korzysta się zazwyczaj wykonując kontury lub mniej ważne elementy tatuażu. Barwniki przechowywane są w ozdobnych pojemnikach zwanych Oko i są darzone wielkim szacunkiem - często stając się nawet rodzinnymi pamiątkami.
W kulturze maoryskiej, zanim rozpocznie się proces tatuowania, tatuator dokładnie studiuje rysy twarzy tatuowanej osoby, by zaprojektować „tatuaż na wymiar”. W ich kulturze nie istnieją albumy z wzorami do wyboru. Nie ma też dwóch identycznych tatuaży.
Osoby, które chciałyby ozdobić swoje ciała autentycznymi tatuażami maoryskimi, muszą być gotowe na wielki ból, związany z tradycyjnymi metodami ich wykonywania. Pierwszy krok polega na wyryciu w skórze głębokich szram. Następnie, dłutko zanurzane jest w wybranym pigmencie, który przy jego użyciu przenoszony jest do nacięć. Inna technika polega na zanurzaniu ostrza w naczyniu z barwnikiem a następnie wbijaniu go w skórę przy użyciu młoteczka.
Wykonanie tatuażu maoryskiego to długi i pracochłonny proces. Jest on również bardzo bolesny, więc wykonuje się go tylko na ograniczonych fragmentach ciała na raz, by pozwolić na ich wygojenie przed kontynuacją pracy.
W tatuażach maoryskich występują dwa główne motywy: Na pierwszy z nich składają się proste, czarne linie. Drugi, zwany puhoro, polega na zaciemnieniu tła i pozostawieniu wzoru w formie niezabarwionej skóry.
Z powodu świętej natury tatuażu, osoba, poddawana zebiegowi tatuowania twarzy, często podlega surowym ograniczeniom, takim jak: zakaz jedzenia przy pomocy rąk, abstynencja seksualna oraz zakaz spożywania pokarmów stałych. Aby uniknąć zakażenia świeżo tatuowanej skóry jedzeniem, tatuowana osoba karmiona jest przy pomocy drewnianego lejka aż do momentu całkowitego wygojenia ran. W celu przyspieszenia procesu gojenia używa się maści wykonywanej z liści drzewa karaka.
Jedynie ludzie o odpowiednim statusie społecznym mogą posiadać tatuaże maoryskie. Wiele osób, takich jak niewolnicy czy ludzie o bardzo niskim poziomie w społeczeństwie, nie może posiadać niektórych rodzajów tatuażu, takich choćby, jak tatuaż na twarzy. Maoryski tatuaż na twarzy działa jak rodzaj identyfikatora, pokazując osiągnięcia, pozycję, dziedzictwo oraz status materialny, czyli cechy poza zasięgiem niewolnika.
Nawet konkretne miejsca na twarzy mają swoje szczególne znaczenia. Twarz dla Maorysów dzieli się na osiem obszarów:
Po obu stronach twarzy przedstawiane są symbole przodków - zazwyczaj ojca po lewej, a matki po prawej.
Z biegiem czasu, tatuaże maoryskie zaczęły cieszyć się coraz szerszą popularnością, chociaż oczywiście, do ich wykonywania używa się obecnie nowocześniejszych technik.
Na szczęście, istnieje wiele organizacji, które starają się zachować dawne tradycje tatuażu maoryskiego.
Tutaj możesz przyjrzeć się bliżej tatuażom maoryskim wykonanym przez naszych artystów.
